28 Eylül 2010 Salı

NATURAL HİSTORY MUSEUM LONDON-I(DİNOZORLAR)


NATURAL HISTORY MUSEUM. DOĞAL TARİH MÜZESİ. DOĞA TARİHİ MÜZESİ.

Londra'da bulunan bu müthiş müzeyi gezdim. Hayvanları çok sevdiğimden, burası beni oldukça mutlu etti. Ayrıca da birçok bilgi edindim. Bu dosyada Dinozorlarla ilgili bilgi verlecektir.

Kuruluş: 1881
Ziyaretçi sayısı: 4.105.106 (2009)
Yönetmen: Dr. Michael Dixon
Adres: Exhibition Road, South Kensington, London, İngiltere
Giriş ücretsiz.
Müzenin 70 milyon ögesi var.
MÜZE DİNOZORLARIYLA ÜNLÜ.



İlk resim KELEBEK KAŞİFLER, ikinci resim Müze bahçesindeki bulunan reklam panosu. Reklam panosu şöyle diyor:
''1-Kelebek evi ve iz.
2-Relax, gevşemek ve zevk
3-Bilim adamları bizi motive ediyor. Doğal tarihin bir kariyerini öğrenin.''
Müze girişindeki salon.

Müzenin Viktorya tarzı mimarisi de oldukça dikkat çekiyor.

RONDON GALERİ DİNOZORLAR

Müthiş Dinozor iskeletleri. Çok heybetli ve etkileyiciler. Tüyleriniz bir an diken diken oluyor! Dinozorları çok şirin ve sevimli bulurdum. Ama bu kadar büyük olacaklarını düşünememiştim. Tabi bunları gördükten sonra o devirde yaşamak istermiydim, bilmiyorum!... Oooo!.

CAMARASAURUS
TIKNAZ, GÜÇLÜ, BİTKİ YİYEN DİNOZOR
Camara---Kelime anlamı: Tonozlu ya da kemerli
Saurus----Kelime anlamı: Kertenkele
4 ayaklı dinozorların kalıntıları Amerika Colorado ve Utah'ta bulundu. 145-155 milyon yıl önce (Jura dönemi) yaşadı.

Boy: 15-23 m
Ağırlık 51,8 ton

Önceleri taş yutmuş olabilecekleri düşünüldü. Ama yeni analizler böyle olmadığını gösteriyor. Güçlü dişleriyle yutma öncesi, bazı gıdaları ağzında fazla işlemiş olabilir.

Yukarıdaki Dinozorun; 25 tonluk vücudunu desteklemek için, sütun gibi bacakları ve büyük bir omurgası vardı.



EUOPLOCEPHALUS, ZIRHLI KAFA

Bu Zırhlı Dinozor iskeletindeki sol kaburga kemiğini göstermek için, soğutulmuş kumtaşı kayanın yanında yatıyor. Sırtında olağanüstü iyi korunmuş, üzerinde kemik plakalar olan bantlı zırhı var.

Yunanca Euoplocephalus ''iyi zırhlı baş'' veya ''silahlı kafa'' anlamına gelir.

Boy: 6 m
Ağırlık: 2,2 ton
Genişlik: 7,9 m
Bu dinozor 65-85 milyon yıl önce yaşadı. Fosilleri Kanada Alberta ve Amerika Montana'da bulundu.

COELOPHYSIS

Coelophysis Dinozorlar, keskin pençeleri ile et yiyen yamyam biri olabilirler.
Yukarıdaki fosilde, hala içinde korunan küçük bir Coelophysis Dinozor kalıntısı var.

Bu dinozorun isminin kelime anlamı ''içi boş'' demektir. Dinozorun boyu 9,8 m' dir. Ve 3m boyundaki bir dinozordan daha hafiftir. Yani bu dinozor türü çok zayıf olduğundan, bu isim verilmiştir.
Coelophysis Dinozorları etobur olup, 2 ayaklıdırlar.

TRICERATOPS
65-68 milyon yıl önce (Geç Kretase dönemi), Kuzey Amerika'da yaşamış otobur dinozor türüdür.
Dinozor Triceratops, zamanının en bol bitki yiyen son dinozorlarından biri oldu. Bitkiler makas gibi dişleri tarafından çiğnendi. Onun keskin gagasına, kırpılmış bitkiler gülmektedir.

Boy: 7,9-9 m
Yükseklik: 2,9-3 m
Ağırlık: 6,1-12 ton
Baş uzunluğu: 2 m

İlk örnekleri 1887'de Colorado yakınlarında bulundu. Daha sonraları Amerika'da Montana, Güney Dakota ve Kanada Alberta'da görüldü.



ALBERTOSAURUS
GELİŞMİŞ SÖMÜRÜLEN
Albertosaurus adı, kertenkeleden gelmektedir.
70 milyon yıl önce Kuzey Amerika'da yaşadı ve kalıntıları Kanada Alberta'da bulundu.

Boy: 9-10 m
Ağırlık: 1,4-1,9 ton
Kafa uzunluğu: 1 m

Bu dinozorlar, Kanada Alberta yakınlarındaki Red Deer River (Kırmızı Geyik Nehri) kıyılarında yaşadılar.

PARASAUROLOPHUS
UZUN İBRİKLİ, ÖRDEK GAGALI DİNOZOR.
Parasaurolophus ismi, ibiğinin ses çıkardığı düşünülerek verilmiştir.

Boy: 9-12 m
Ağırlık: 2-2,5 ton
Baş uzunluğu: İbrikle beraber 1,6-1,8 m

Beynin bedene oranına bakılacak olursa, orta ölçekte zekaya sahip bir dinozordur.
Bu Dinozor otoburdur. Ot+yaprak+ince dalları yerdi.

Parasaurolophus'un fosili Kanada Alberta'da bulunmuştur. Ama 65-76 milyon yıl önce yaşamış bu Dinozorun Kuzey Amerika'da pek çok fosiline rastlanmıştır.

Yukarıdaki Dinozor Parasaurolophus; sürüye tehlikeyi bildirmek için, görsel bir uyarı sinyali olarak, büyük baş sorgucunu kullanmış olabilir. Alarm veren bu trompet sorguçun içi boş. Dinozorda darbe havası var.




Dinozor yumurtaları ve içinden çıkan yavru
dinozorlar.


DİNOZOR NEDİR?
Dinozorlar hakkında açıklayıcı bilgi verilen elektronik bölüm.

AVCI GÖZLERİ

13 Eylül 2010 Pazartesi

SİBİRYA KAPLANI


SİBİRYA KAPLANI. SIBERIAN AMUR TIGER. (Panthera tigris altaica).
Kaplan Ussuri; Amur, Mançurya ya da Altay Kaplanı.

Dünya'nın en büyük ve en güçlü kedisi. Harika harika!.. Muazzam bir canlı. Ben Sibirya Kaplanlarının hayranıyım!..

Panthera tigris altaica. Tigris, Dicle Irmağının Latince adıdır. Kaplan, Dicle etrafında göründüğü için bu adı almıştır. Türkiye'de Dicle Nehri var. Ama nerede etrafındaki bu muhteşem kaplanlar????

Bu dosyadaki fotoğrafları, Kanada Quebec'deki Zoo Sauvage de Saint-Felician doğal parkında, 2009 yılında çektim. Yukarıdaki iki kardeş kaplanı çekebilmek için tam 40 dakika bekledim ve onları izledim. Ama sonunda bu mutlu kareyi fotoğraflayabilmekle aldığım haz, herşeye değerdi.


Şu güzelliğe bakın. Sarı-kahverengi ceketi beni mest etti. Şayet doğayı iyi korur, hayvanlara, bitkilere, dolayısıyla kendimize saygılı olursak; böyle manzaralarla çok karşılaşabiliriz. Doğayı koruma nedenimiz, sadece bu güzellikle karşılaşmak olsa dahi, yeterlidir.


Amur Kaplanının yaşadığı bölgeler: İran, Irak, Afganistan, Türkiye (????), Moğolistan, Kafkaslar, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Çin (tartışmalı, değişik bir tür olabilir).

Amur Tiger, Batı-Orta Asya ve Doğu Rusya'da yaşarken, şimdi tamamen Amur-Ussuri bölgesi Sibirya'da korunmaktadır. En büyük kaplan alt türüdür. 2009 yılı araştırmalarına göre Sibirya Kaplanı neredeyse, özdeş Hazar Kaplanı kadar nüfusa sahipken, şimdi nüfusunun soyu tükenmiş olduğu düşünülmektedir. Dünya'da Amur kaplanlarının 450 civarında olduğu tahmin ediliyor???? :-((((((



Sibirya Kaplanının ceketi; kışın daha uzun, yoğun ve yumuşak iken, yazın daha kabadır. Kışın kürkleri oldukça kabarıktır ve neredeyse kulaklarını örter. Kürkünün fazla uzunluğu nedeniyle, çizgiler daha geniş görünmektedir.

Yazın ----- Arka kürk: 15-17 mm
Boyun üzerinde: 30-50 mm
Karın üzerinde: 25-35 mm
Kuyruk üzerinde: 14-16 mm

Kışın-------Arka kürk: 40-50 mm
Boyun üzerinde: 70-110 mm
Bıyık: 90-115 mm


Erkek Sibirya Kaplanının uzunluğu ortalama 270-370 cm civarındadır. Ama yetişkin kaplan genelde 2m kuyruk olmak üzere 6,5 m boyundadır. Ağırlıkları 450 kg'ı aşabilir. 400-600 kg ağırlığında olurlar. Öfff! Harikaaaa!..
Dişi kaplanların boyları 50 cm daha kısa olup, ağırlıkları 300 kg 'dan azdır. Genelde 240-289 cm uzunluğunda ve 100-200 kg ağırlığında olurlar.

En büyük erkek kaplan 350 cm ve kuyruk uzunluğu 1m ölçülmüştür. Kaydedilmiş en ağır kaplan 585 kg 'dır.
Yukarıdaki kardeş kaplanlar önce şakalaştılar, sonra da aşağıda görüldüğü gibi birbirlerine sarıldılar.


Literatüre göre en büyük erkek Amur Kaplan 384 kg 'dır. Ancak bu rapor teyit edilmemiştir. Diğer bir doğrulanmamış rapora göre de 1950'de Sikhote-Alin Dağlarında 384,5 kg 'lık bir kaplan vurulmuştur.
Ölçümlere göre Amur Kaplanı, Bengal ve Afrika Kaplanlarından daha uzundur. Kafatasları da diğer kaplanlardan daha büyüktür. Maksimum kafa uzunluğu erkekte 361,8-383 mm, dişilerde ise 279,7-310,2 mm 'dir.


Amur Kaplanları 4 yaşında cinsel olgunluğa erişirler. Bir dişi, ağaç üzerinde idrar ve kazıntı bırakarak sinyal verir. Alıcı erkek bunu görür. Ve 3 günü beraber geçirirler. Ne aşşk! Dişi 3 ay süren gebelik sonunda 3-4 yavru yapar. Yavrular anneleriyle kalırlar. Daha sonra özgün toprak aralıklarını oluştururlar.

Amur Kaplanları seyrek ormanlarda yaşarlar. Dev patileri, 1 m'yi geçen karda bile rahatça yol almalarını sağlar. Kar, ona avantaj sağlar.

Araştırmalar göstermiştir ki , DNA'larına göre Sibirya Kaplanının geçmişi, Hazar Kaplanında yaşıyor. Yıllar önce Asya'dan kolonize 10.000 kaplan, Hazar'ın Kuzeyinden Sibirya'ya geçmiştir.



Amur Kaplanlarının ana besinleri yaban domuzudur. Zaman zaman karaca, kızıl geyik, mus, bozayı, timsah, tavşan, kemirgenleri de yerler. Köpek, koyun, sığır gibi evcil hayvanları da yedikleri olur.
Amur Kaplanları genelde bulundukları bölgeye göre yiyeceklerinde çeşitlilik gösterirler.

Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan'da Bactrian geyik; Amu Derya Nehrinde altın çakal, orman kedileri, vaşak; Aral Denizi etrafında ceylan, vahşi at, Moğol yabani eşeği yerler.

Tacikistan'da nadiren de olsa köpeklere, at ve iki hörgüçlü develere saldırırlar.
Baykal civarında yaban domuzu, karaca, Mançurya wapiti, geyikle beslenirler. Amur bölgesinde Red Deer (Kırmızı geyik), yaban domuzu, Mançurya wapiti, Sibirya karacası, Sika geyiği, misk geyiği yerler. Küçük de olsa tavşan, somon, balık avlarlar.

Bir kaya veya ağaç etrafında siyah ayıları çene altından yakalarlar. Ayıyı ısırık ile öldürdükten sonra omurgasından, sırtından, kasıklarından ayırırlar.



Yukarıdaki iki kardeşin tatlılığına bakın. Kardeş, aile biliyorlar. Onların da yuvaları, aileleri, sevgileri, düşmanları var. Bir ruhları, hayalleri bulunuyor. Yani bizim gibiler...

Biz doğada tüm hayvanlarla bir bütünüz. Ancak insan+hayvan+bitki yaşayabiliriz. Aç kalmadıkça hiçbir doğa hayvanı insana saldırmaz. Lütfen doğaya iyi davranalım. Bu güzelim hayvanların kimseye zararı yok. Ama bizim onlara zararımız çok.

Dünya'ya sığamadık. Tüm hayvanları katletmeye çalıştık. Hepsini kendi emrimizde gördük. Yiyecek, giyecek gözüyle baktık. Yüzyıllardır yanlış mantıklar yürüttük. Geriye 450 Amur Kaplanı kaldı. Şimdi bu bize, akıllı insanoğluna yakıştı mı? İnsan doğanın efendisi değildir. Sadece bir parçasıyız. Ne yapıyoruz biz böyle? Unutma insanoğlu, doğayı artık çok kızdırıyoruz. Şayet kızarsa da intikamı feci olur. Lütfen artık duralım. Kendi sonumuzu getirmeyelim. Tüm insanlar, devletler, kanunlar lütfen artık korumaya geçelim. Yazık onlara ve kendi sonumuza...

''Dünya herkesin ihtiyacına yetecek kadarını sağlar, fakat herkesin hırsını karşılamaya yetecek olanı değil.'' (Mahathma Gandhi)

''Doğaya hoyratça davranan toplumlarda, insanlar arasındaki ilişkiler de hoyratça oluyor. '' (John Bennet)

Trans-Sibirya Kaplanı, Kafkasya'da Güneydoğu ormanları içinde sınırlı sayıda ve deniz boyunca çalılıklar, saz, akarsu alanlarında yaşıyordu. Kavak, iğde ve söğüt bölgelerindeydiler.
Kazakistan ve Kırgızistan'da deniz seviyesinden 2500-3000 m yükseklikte, köknar ve ardıç ağaçları içinde bulunuyorlardı.

Sibirya kaplanı yaban domuzunun bol bulunduğu yerlerde, büyük su kaynaklarında, çalılıklar ve düşük kar örtüsünde yaşar. En yaygın habitatları dağ, nehir vadisi; fındık, çam, meşe gibi ağaçlarla dolu yerlerdir. Yaban domuzu kıtlığında zaman zaman geyik ve wapiti alanlarına göç
ederler.

Sibirya kaplanları yaşam alanlarını kurtlarla paylaşırlar. Ama Sikhote-Alin 'de kaplanlar kurtlar tarafından dışlanıp, seyahate zorlanmışlardır. Çünkü nüfusları çok azaldı. Kurt nüfusuna üstünlük sağlayamıyorlar.

Sibirya Kaplanları; Uzakdoğu kültüründe gücün, kuvvetin, büyüklüğün, asaletin sembolüdür.
Tunguzlar, Sibirya Kaplanına Büyükbaba ya da Tanrı gibi atıflarda bulunurlar.

Mançu Kralı Lin, Sibirya Kaplanı gibi kabul edilir. Mançu Qing Hanedanı Ordusuna, Tanrı'nın Tiger Ordusu denir.

Tüm bu düşüncelere rağmen, 1935 yılında Mançurya Çin, Ussuri genelinde Amur Tiger'ı sürdü. Dağlarda kaldılar. Demiryolu inşasıyla ana popülasyon kesildi.


Sovyetler Birliği içinde 1947 yılına kadar yapılan Yasal Kaplan Avı, resmen yasaklanmıştır ve devam edecektir. 1962'de son kaplan Heilongjiang içinde koruma altına alındı.1980'lerin ortalarında Doğal Sibirya Kaplan nüfusunun 250 olduğu tahmin edilmektedir.
1987'de Sovyetlerin çöküşüyle; yasadışı ormansızlaşma, park rüşvetleri ve kaçak avcılıkla Kaplanlar tekrar risk altında kalmıştır.
1992'de Sibirya Kaplanları Projesi ile doğru çalışmalar yapılmıştır.



19. y.y'da birçok Sibirya Kaplanı öldürüldü. Ognev raporlarına göre;

1887'de Irak'ta Musul yakınlarında öldürüldü.
1899'da Lop Nur içinde öldürüldü.
1920'de Tarım Nehrinde Batı aralığında, Hazar Kaplanları olarak da bilinen bu kaplanlar kayboldu.
1922'de Gürcistan Tiflis'te öldürüldü.
1935'de Çin Sincan'da öldürüldü.
1948'de Kazakistan Balkhash (Balkaş) Gölünde öldürüldü.
Ayrıca da bu liste oldukça kabarıktır.

1940'larda sadece 40 vahşi Amur Kaplanı vardı. Ve soyu tükenmekte idi.


20. y.y 'da Rus hükümeti, büyük bir arazi islahı program planlamasıyla, Hazar kaplanını ortadan kaldırmak için çalışmıştır. Onların planlarında Kaplana yer yoktu. Rus ordusu bütün kaplanları yoketmek istedi. Kaplan imhası neredeyse tamamlanmış oldu. Ormanlar temizlenip çiftçiler için pirinç ve pamuk alanları yapıldı. Yoğun ormansızlaşma nedeniyle avcılık oluştu.

Kaplanlar ormanlardan yeşil alanlara ve nehir çevresindeki bataklıklara çekildiler. Nihayet dağlara çıktılar. Ve neredeyse soyları tükenmiş oldu.
1938'de Tacikistan'da milli park Tigrovaya Balka açıldı. Tacik SSC, nadir hayvanları kıyıdaş kaydetti. Ama kaplanlara yardım etmedi. Bu sovyetler birliğinde Hazar Kaplanının son kalesiydi.


Son Hazar Kaplanı 1958'de, Vakhsh Nehri dip akıntısı ve Kafırnighan Afganistan sınırı yakınında görüldü.
Bazı devlet raporlarına göre de son Hazar Kaplanı 1959'da Kuzey İran'da Golestan Milli Parkında vuruldu.
1997'de Kuzeydoğu ve Afganistan'da Hazar Kaplanının yakalandığına dair devlet raporu var.

1970'de bir alt tür, TÜRKİYE'DE HAKKARİ ULUDERE'DE ÖLDÜRÜLDÜ. (Üstay 1990, Can 2004). DÜNYA'NIN ÇEŞİTLİ YERLERİNDEN BİLİM ADAMLARI TÜRKİYE'YE GELDİLER. WWF İLGİLENDİ. KÖYLÜLERLE KONUŞULDU. KAÇAK AVCILIK YAPILIYORDU. KAÇAK AVCILARIN İFADELERİNE GÖRE, 1990 YILINA KADAR HER YIL 1-8 KAPLAN ÖLDÜRÜLDÜ VE KÜRKLERİ İÇİN ZENGİN IRAK TOPRAK LORDLARINA SATILDI. (Yazıklar olsun. Çok utanç verici. Suçlu kim? Biz bu insanları nasıl eğitemedik????)


Şinhua Ajansına göre Liaoning Eyaletinde, Şinyang Vahşi Hayvanları Koruma Merkezinde 11 kaplan açlıktan öldü. Açlıktan 2 Sibirya Kaplanı bakıcısına saldırıp, yaraladı. OYSA HİÇBİR SİBİRYA KAPLANI YAMYAM DEĞİLDİR. Bengal Kaplanlarının aksine sakindir.

Kuzey Çin'de 1960 yılnda Kaplanlar yok oldular. Ama bugün 450 civarında kaplan var.
NÜFUS DÜŞÜŞÜ DEVAM ETMEKTE! KORUMA DURUMU KRİTİK (CR). BÖYLE GİDERSE KURTARMA MÜMKÜN OLMAYABİLİR.

KAPLAN KEMİKLERİ 1000 YILDIR YANLIŞ BİR DÜŞÜNCEYLE İLAÇ OLARAK KULLANILIYOR.

YANLIŞ BİR MANTIKLA; SÖZDE AĞRI-YORGUNLUK, KAS VE KEMİK GÜÇLENDİRİCİ OLARAK, ÇİN'DE KAPLANLAR İLAÇ OLARAK KULLANILIYOR. 1 KUTU=10 KAPLAN. KORKUNÇ, KORKUNÇ, KORKUNÇÇÇÇ????? BİRÇOK FARKLI İSİM VE TIBBİ FABRİKA İSMİ VAR. KAPLAN KEMİKLERİ GELENEKSEL ÇİN TIBBI (TCM) ADIYLA, GELENEKSEL ÇİN ECZANELERİNDE SATILIYOR. ÇİN'E GİTTİĞİNİZDE UÇAKTAN İNDİĞİNİZ AN VEYA OTELLERDE, YORGUNLUĞUNUZ İÇİN BU İLAÇLAR VERİLİYOR. LÜTFEN KAPLAN KEMİKLİ İLAÇLARI SATIN ALMAYALIM. İNSANOĞLU BİRAZ AKILLI OLALIM. ARTIK KANMAYALIM. BU NASIL HIRS, NASIL PARA KAZANMA HASTALIĞI????

ÇİN'DE HEILONGJIANG KUZEYDOĞU TIGER FOREST PARK'TA KAPLAN YETİŞTİRİLİYOR. 6000 KAPLAN VAR. BUNLAR NE İÇİN ? DOĞAMIZ İÇİNSE ÇOK TAKDİRE ŞAYAN. AMA İLAÇ İÇİNSE DÜNYA BUNA DUR DEMELİ. ÇİN'DE VAHŞİ KAPLAN NÜFUSU, 20'Sİ SİBİRYA KAPLANI OLMAK ÜZERE SADECE 50-60 TANE. BU SAYI İNSANI DÜŞÜNDÜRÜYOR.

1930--------------Spor avcılık

1940-1980--------İnsan nüfusunun ve yaşam alanlarının genişlemesi

1990--------------GELENEKSEL İLAÇLAR İÇİN KAPLAN KEMİK TİCARETİ TEHDİTİNİN BAŞLAMASI

HABİTAT KAYBI--Yasadışı tomrukçuluk, ticari plantasyonlar.

''19. y.y 'a kadar, hiç sona ermeyen zorlu görev, insan soyunun ve çevresinin doğal etkenlere karşı korunmasıydı. Ama bu yüzyılda yeni bir ihtiyaç doğmuştur: DOĞAYI İNSANA KARŞI KORUMAK.'' (Peter F. Drucker)

''Hayvanlar olmadan insanlar nedir ki? Eğer bütün hayvanlar kaybolup giderse insanoğlu büyük bir ruh yalnızlığı içinde ölecektir. Hayvanlara ne olduysa, insanlara da aynısı olur. Herşey birbirine bağlıdır. yerkürenin başına gelen, yerkürenin çocuklarının da başına gelecektir.'' (Kızılderili Atasözü)

''Dünya'daki her şeyin bir sebebi vardır. Her bitki bir hastalığı tedavi etmek için büyür. Ve her insan bir görevle yaratılmıştır. '' (Kızılderili Atasözü)

''İnsan doğadan uzaklaştıkça, kalbi katılaşır.'' (Kızılderili Atasözü)